Bất cập và giải pháp về quyền bào chữa của người bị buộc tội là người dưới 18 tuổi theo Pháp luật Việt Nam hiện hành
Lâm Hồng Loan Chị,Võ Thị Kiều Trang
Tóm tắt
Quyền bào chữa là một trong những nội dung cụ thể hóa quyền con người, theo đó, tại Khoản 4 Điều 31 Hiến pháp năm 2013 quy định “Người bị bắt, tạm giữ, tạm giam, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc người khác bào chữa”. Từ đó, quyền bào chữa của người bị buộc tội đã được cụ thể hóa qua Bộ luật Tố tụng Hình sự hiện hành, góp phần quan trọng vào việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị buộc tội, cũng như đảm bảo cho thủ tục tiến hành tố tụng được chính xác, khách quan và chặt chẽ. Tuy nhiên, thực tiễn trong những năm vừa qua cho thấy việc áp dụng quy định về thủ tục tố tụng hình sự đặc biệt nêu trên và quyền bào chữa khi tiến hành hoạt động điều tra, truy tố và xét xử đối với vụ án là người bị buộc tội dưới 18 tuổi nói riêng, vẫn còn tồn tại những hạn chế, bất cập do nhiều nguyên nhân khác nhau. Những quy định về quyền bào chữa của người bị buộc tội dưới 18 tuổi nhìn chung là có nhiều sửa đổi, bổ sung so với Bộ luật Tố tụng Hình sự trước đó, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, có những quy định chưa thống nhất, thiếu tính chặt chẽ. Thực tiễn cho thấy, quyền bào chữa của người bị buộc tội dưới 18 tuổi vẫn chưa được đảm bảo, từ đó cho thấy, có nhiều vấn đề về pháp lý và thực tiễn về quyền bào chữa của người bị buộc tội dưới 18 tuổi trong các giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử cần phải được quy định nhằm đảm bảo tính hoàn thiện hơn. Vì vậy, cần có những điều chỉnh, sửa đổi quy định cho phù hợp, chặt chẽ và quy định một cách cụ thể hơn nữa trong Bộ luật Tố tụng Hình sự hiện hành của nước ta hiện nay, nhằm đảm bảo cho người bị buộc tội dưới 18 tuổi được thực hiện quyền bào chữa khi tham gia tố tụng. Thông qua bài viết dưới đây, đề cập đến một số hạn chế của quy định về quyền bào chữa của người bị buộc tội dưới 18 tuổi, từ đó đề xuất giải pháp nhằm góp phần hoàn thiện pháp lý về vấn đề trên.
Từ khóa: Bộ luật Tố tụng Hình sự, người bị buộc tội là người dưới 18 tuổi, quyền bào chữa của người bị buộc tội dưới 18 tuổi
Abstract
The right of defense is one of the contents concretizing human rights. According to Clause 4, Article 31 of the 2013 Constitution stipulates that “The person who is arrested, detained, prosecuted, investigated, adjudged has the right to defend himself, to seek defense from a lawyer or another person”. Hence, the accused's right of defense has been concretized through the current Criminal Procedure Code, which makes an important contribution to protecting the legitimate rights and interests of the accused, as well as ensuring the accuracy, objectivity and rigor of the proceedings. However, in recent years, it has practically shown that the application of the above-mentioned provisions on criminal procedures and the right of defense in investigation, prosecution and adjudication in case the accused persons are under 18 in particular, still has limitations and shortcomings due to various reasons. The provisions on the right to defense of the accused under the age of 18 generally have a lot of amendments and supplements compared to the previous Criminal Procedure Code, but several limitations still remain, also lacking consistency and rigor. The reality shows that the right to defense of the accused persons under 18 has not been guaranteed, thereby many practical and legal problems about their right to defense in investigation, prosecution and adjudication need to be regulated to ensure more completeness. Therefore, it is necessary to adjust and amend the provisions appropriately, rigorously and more specifically in the current Criminal Procedure Code of our country, for the sake of guaranteeing that the accused persons under 18 may exercise their right to defend when participating in the proceedings. This article mentions some limitations of the provisions on the right to defense of the accused persons under the age of 18, thereby proposes solutions to perfect the law on the above issue.
Keywords: Accused under 18 years old, criminal Procedure Code, right of defense of the accused under 18